Historia Białegostoku
Na mocy paktu niemiecko-sowieckiego z 1939 roku Białystok został przydzielony do sowieckiej strefy okupacyjnej. W lutym 1943 r. około 10 000 belgradzkich Żydów zostało deportowanych do ośrodka zagłady w Treblince. Podczas deportacji zginęły ich setki, głównie tych, których uznano za zbyt słabych lub chorych, by podróżować.
W sierpniu 1943 roku Niemcy zorganizowali operację zniszczenia getta. Oddziały niemieckie i pomocnicze miejscowej policji otoczyły getto i rozpoczęły systematyczną obławę na Żydów przeznaczonych do deportacji do ośrodka zagłady w Treblince. Około 7 600 Żydów było przetrzymywanych w centralnym obozie przejściowym, zanim zostali deportowani do Treblinki. Tych, którzy zostali uznani za zdolnych do pracy, wysłano do obozu na Majdanku. Na Majdanku, po dalszej weryfikacji zdolności do pracy, zostali przeniesieni do obozów w Poniatowie, Bliżynie czy Auschwitz.
Tych, których uważano za zbyt słabych do pracy, mordowano w Majdanku. Ponad 1000 żydowskich dzieci wysłano najpierw do getta w Terezinie w Czechach, a następnie do Auschwitz-Birkenau, gdzie zastała ich śmierć.
Podczas deportacji w sierpniu 1943 r., kiedy porzucono wszelką nadzieję na przetrwanie w gettcie, podziemie getta zorganizowało powstanie przeciwko Niemcom. W nieudanej próbie ucieczki z getta i przyłączenia się do partyzantów w pobliskich lasach uzbrojeni Żydzi zaatakowali oddziały niemieckie przy ogrodzeniu getta wzdłuż ulicy Smolnej. Walki w północno-wschodniej części getta trwały pięć dni, w których zginęły setki Żydów.
Wyzwolenie przyszło w lipcu 1944 r., kiedy wojska radzieckie wypędziły Niemców z tego obszaru.
Dom słynnej rodziny Branickich
Żadna wizyta w Białymstoku nie może się obejść bez małej lekcji historii dotyczącej jego najsłynniejszych mieszkańców, szlacheckiej rodziny Branickich. Rodzina ta rządziła miastem od lat 60-tych XVI do początku XIX wieku. Jan Klemens i jego żona Izabela najbardziej przyczynili się do rozwoju miasta, a konkretnie do urbanistyki i historycznego rozwoju śródmieścia. O ich barwnej historii można dowiedzieć się na Szlak Rodu Branickich, do którego należy wspaniały Pałac Branickich, nazywany czasem "polskim Wersalem".
Raj dla miłośników kościołów
Białystok to raj dla miłośników budowli sakralnych. Od września 2019 r. zwiedzający mają do wyboru dwie "trasy kościelne". Cokolwiek wybierzemy, zatrzymamy się w prawosławnej cerkwi Świętego Ducha. Jako największa cerkiew w Polsce i jedna z największych w Europie, zachwyca wyglądem zewnętrznym, a wnętrze jest również spektakularne. Szczyci się najwyższym ikonostasem w Polsce i unikalnym, gigantycznym żyrandolem, który został zaprojektowany we wspaniałej formacji koronowej.
Centrum Ludwika Zamenhofa
Muzeum jest hołdem dla twórcy uniwersalnego języka esperanto. Centrum przedstawia historię miasta, która została ukształtowana przez współistnienie wielu narodowości, religii, kultur, zwyczajów i tradycji. Takie wielokulturowe środowisko stało się inspiracją dla Ludwika Zamenhofa i dobrym gruntem do rozpoczęcia jego pracy. Miał nadzieję, że język, który stworzył ułatwi komunikację i współpracę między wszystkimi narodami. Centrum posiada bibliotekę esperancką, a także organizuje koncerty, pokazy filmowe, przedstawienia teatralne oraz wykłady i warsztaty.
Białostocki Teatr Lalek ten, wybudowany w 1953 roku, jako pierwszy w Polsce miał scenę zbudowaną specjalnie dla teatru lalek. Białostocki Teatr Lalek to renomowana instytucja znana z organizacji krajowych i międzynarodowych festiwali lalek. Są też przedstawienia dla dzieci, zwykle oparte na popularnych bajkach i baśniach. Organizuje również spektakle dla dorosłych i spektakle eksperymentalne, w tym adaptacje literackie dzieł uznanych autorów, takich jak Nikołaj Gogol i Thomas Bernhard.
Gdziekolwiek zdecydujesz się pojechać w tym pięknym i zróżnicowanym historycznie mieście, nie można przegapić Muzeum Historycznego lub Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki, który przybył do Białegostoku jako lider grupy warszawskich aktorów, uciekinierów ze stolicy.